آموزش الفبای ترکی استانبولی با تلفظ و فیلم آموزشی و مثال عنوان این مطلب وبلاگ لینگومن است. دانستن الفبای هر زبانی، مقدمه ورود به دنیای آن زبان و یادگیری آن است. بنابرین شروع یادگیری زبان ترکی استانبولی نیز با یادگیری الفبای آن امکان پذیر است. در این مطلب انواع مختلف حروف این زبان اعم از صدادار و بی صدا و چندین مبحث دیگر نیز بحث می شود. با ما همراه باشید.
حروف الفبای ترکی استانبولی
الفبای زبان ترکی استانبولی از بیست و نه حرف از حروف لاتین تشکیل شده است، که با تغییرات اندک به صورت الفبای ترکی در آمده است.
A a, B b, C c, Ç ç, D d, E e, F f, G g, Ğ ğ, H h, I ı, İ i, J j, K k, L l M m, N n, O o, Ö ö, P p, R r, S s, Ş ş, T t, U u, Ü ü, V v, Y y, Z z
از این ۲۹ حرف ۸ حرف صدادار ۲۱ حرف بی صدا هستند.
حروف صدا دار عبارتند از:
A a, E e, I ı, İ I, O o, Ö ö, U u, Ü ü
و حروف بی صدا عبارتند از:
B b, C c, Ç ç, D d, F f, G g, Ğ ğ, H h, J j, K k, L l, M m, N n, P p, R r, S s, Ş ş, T t, V v, Y y, Z z
حروف صدادار الفبای ترکی استانبولی
همان طوری که ذکر شد، در زبان ترکی حروف به دو دسته صدا دار (ÜNLÜ) و بی صدا (ÜNSÜZ) تقسیم می شوند که در زیر به برخی از ویژگی های آن ها اشاره می کنیم:
YUVARLAK |
DÜZ |
| ||
DAR |
GENİŞ |
DAR |
GENİŞ | |
U |
O |
I |
A |
KALIN |
Ü |
Ö |
İ |
E |
İNCE |
۱) در الفبا ترکی استانبولی هیچ گاه دو حرف صدادار پشت سر هم نمی آیند به جز چند کلمه که از دیگر زبان ها وارد ترکی شده اند
مانند:
Şiir-fiil-saat
۲) قانون BÜYÜK ÜNLÜ UYUMU
A) هرگاه اولین حرف صدادار در یک کلمه ترکی kalın باشد بقیه حروف صدادار آن نیز kalın خواهد بود. مانند:
ANLAM – AÇIK – BARIŞ – OKUL – OKŞAMAK – YUMURTA – YOĞURT – UÇAK
B) هرگاه اولین حرف صدادار در یک کلمه ترکی İNCE باشد بقیه حروف صدا دار آن نیز İNCE خواهند بود. مانند:
Erkek – eğitim – öğretmen – ödev – özgür – işçi
این قانون مهم ترین قانون حروف ترکی به شمار می رود
موارد استثنا:
I. برخی کلمات مرکب از این قانون پیروی نمی کنند مانند:
Bilgisayar – çiçektozu – güneybatı – karadeniz
II. در ترکی ده ها هزار کلمه وجود دارد و به ندرت کلماتی پیدا می شود که ریشه ترکی داشته و از این قانون تبعیت نمی کنند و به مرور زمان دستخوش تغییراتی شده اند مانند:
alma→elma
karındaş→kardeş
ana→anne
III. برخی از کلماتی که از دیگر زبان ها وارد ترکی شده اند:
Dikkat-şişman
IV. دربین صدها پسوند در زبان ترکی تنها ۵ پسوند از این قانون پیروی نمی کنند:
yor -ken -ki -leyin -(i)mtrak
۳) قانون küçük ünlü uyumu
در ترکی در یک کلمه بعد از düz ünlü حتما düz ünlü و بعد از yuvarlak ünlü یا dar yuvarlak و یا geniş düz بایستی استفاده شود که این برای صحیح نوشتن بسیار کمک می کند.
Düz ünlüden sonra
a→ a , ı anlam-açık
e→e , i elemek- eğitim
ı→a , ı ısmarlamak-ısınmak
i→e, i izlemek- izin
YUVARLAK ÜNLÜLERDEN SONRA
o→a, u oynamak, okul
ö→e, ü öğretmen, öğüt
u→a, u uyanmak, uyku
ü→e, ü üretmek, ütü
نکته مهم: پس با توجه به قانون فوق می توان نتیجه گرفت که حروف o , ö فقط در اولین بخش کلمه می توانند قرارگیرند که این قانون نیز در نوشتن و همچنین در آزمون TÖMER کمک زیادی به ما می کند، به استثنا چند کلمه که از دیگر زبانهاوارد ترکی شده اند مانند:
Horoz, alkol, radyo,profesör, konsolos, aktör, doktor
حروف بی صدا در الفبای ترکی استانبولی
حروف ünsüz نیز به دو گروه تقسیم می شوند :
Yumuşak: b,c,d,g,ğ,j,l,m,n,r,v,y,z
Sert: ç,f,h,k,p,s,ş,t
برای سهولت در یادگیری حروف Sert کافی است کلمه زیر را یاد بگیریم:
fıstıkçışahap
یکی از مهم ترین کاربردهای حروف Sert این است که اگر این حروف در آخر هر کلمه ای یافت شوند و پسوندی بخواهیم به آن اضافه کنیم که با حروف d , c شروع شده اند حرف d به t و حرف c به ç تبدیل می شود.
نکته مهم: هر گاه در آخر کلمات ترکی حروف t, ç, p, k باشد بعد از گرفتن پسوندی که با حروف صدادار شروع شده باشد این تغییرات اتفاق می افتد:
T→d dört→dördüncü
ç→c ağaç→ağacı
p→b kitap→kitabı
k→ğ yaprak→yaprağı
البته در افعال به جز ۲ فعل etmek, gitmek، در بقیه افعال اتفاق نمی افتد. همچنین اندک کلماتی نیز هستند که از این قانون تبعیت نمی کنند:
Kart, et, tüp, top, at, kent, sert, çift, sanat, davet, barut, paket, bulut, dinamit, pilot, saat, bilet, kravat, hayat, koç
فیلم آموزش الفبای ترکی استانبولی با تلفظ و مثال
امیدواریم با مطالعه این مطلب و تماشای فیلم توانسته باشید مبحث حروف الفبای ترکی استانبولی را به خوبی فرابگیرید.